Mindmap maken: Je gedachten visueel ordenen

Volgens een onderzoek uit 2020, gepubliceerd in Nature Communications, hebben we gemiddeld meer dan 6000 gedachten per dag. Aan ons de taak om te ontdekken hoe je die gedachten kunt ordenen, want anders stuiteren ze rond en worden ze overweldigend.

Door je gedachten regelmatig op te schrijven en te ordenen, kan je jouw brein 'een nieuwe start' geven, de cache wissen en ruimte maken voor nieuwe ideeën. 

Lees hoe mindmappen je kan helpen gedachten en ideeën vast te leggen zodat je creatiever kunt denken en betere beslissingen kunt nemen. Na het lezen van dit artikel weet je hoe een mindmap maken in zijn werk gaat en welke soorten mindmaps er zijn.

Pro tip: Gebruik de software van Lucidspark om je mindmaps te maken!

Wat is een mindmap?

Een mindmap is een visuele weergave van ideeën en gedachten die voortkomen uit een centraal hoofdonderwerp of idee. Volgens Tony Buzan, een pionier op het gebied van mindmapping, hebben mindmaps allemaal de volgende kenmerken:

• Het onderwerp van de aandacht is uitgekristalliseerd in een centraal onderwerp;
• De hoofdthema's van het onderwerp zijn vertakkingen vanaf het centrale idee;
• De vertakkingen bevatten een belangrijke afbeelding of een trefwoord dat bij de hoofdlijn hoort en vandaaruit verdergaat;
• De vertakkingen vormen een onderling verbonden structuur.

Jouw centrale idee kan alles zijn wat je nader wilt onderzoeken. Denk bijvoorbeeld aan het plannen van een reis, de verbetering van een bedrijfsproces of het zoeken van manieren om jou tijd efficiënter in te delen.   

Gedachten en ideeën worden weergegeven door trefwoorden, eenvoudige zinnen, afbeeldingen, kleuren en vormen. Lijnen en pijlen worden gebruikt om ideeën en onderwerpen met elkaar te verbinden. Deze verbindingen vertegenwoordigen de verbanden tussen verschillende ideeën en laten zien hoe alles zich verhoudt tot het centrale idee.

Mindmapping ontketent de creatievere kant van je brein. Het helpt je om de informatie te onderzoeken op een niet-lineaire manier, die beter lijkt op de manier waarop onze hersenen informatie van nature verwerken. Het gebruik van afbeeldingen, kleuren en verbindingslijnen maakt het voor je gemakkelijker om snel categorieën te zien en associaties te begrijpen. En de beelden stimuleren je hersenen, zodat je informatie langer kunt onthouden dan wanneer je informatie uit documenten boordevol tekst tot je neemt

Waarom mindmappen?

Omdat onze hersenen van nature gedachten en ideeën associëren met andere gerelateerde informatie, maken we eigenlijk de hele dag door mentale mindmaps. En aangezien we informatie al op een niet-lineaire manier verwerken, is het niet zo'n grote stap om ons aan te passen aan het maken van visuele mindmaps om informatie te ordenen en te presenteren.

Andere redenen om mindmapping te proberen zijn:

• Brainstormen: door hun dynamische, niet-lineaire karakter zijn mindmaps ideaal voor brainstormsessies. Terwijl je gedachten en ideeën vastlegt en ze rond het centrale idee plaatst, ziet je mogelijke associaties met andere concepten op het canvas. Snelle associaties maken helpt je om jou gedachten te ordenen en leidt tot creatievere, relevantere oplossingen en actiepunten;
• Leren: omdat mindmaps informatie visueel weergeven, zijn ze gemakkelijk te bekijken. Je kunt de informatie sneller opnemen en complexe informatie opsplitsen. Bovendien helpen visuele mindmaps je om kennis voor langere tijd te onthouden en vast te houden;
• Problemen oplossen: Omdat mindmapping je helpt om ideeën en problemen vanuit verschillende invalshoeken te onderzoeken en keuzes in het licht van het grote geheel te analyseren, kan je creatievere manieren vinden om jou problemen op te lossen;  
• Presenteren: Nadat je de informatie hebt geordend en klaar bent om de problemen aan te pakken, kan een mindmap je helpen uw ideeën te presenteren aan het management en andere belanghebbenden. Presentaties zijn over het algemeen effectiever en beter te onthouden als ze beelden bevatten.

Wanneer gebruikt je mindmaps?

Het simpele antwoord: gebruik mindmaps wanneer je maar wilt als ze je helpen om jouw gedachten te ordenen, jouw creativiteit de vrije loop te laten en meer duidelijkheid te krijgen. Bijvoorbeeld:

• Notities maken: Mindmaps maken het gemakkelijker om informatie op te nemen van vergaderingen, trainingssessies, lessen, enzovoort. Gewoonlijk proberen mensen aantekeningen te maken door lijsten of overzichten te maken. Notities met uitsluitend tekst zijn later moeilijk door te nemen omdat het moeilijk is om de relaties tussen verschillende ideeën te zien. Mindmapping geeft je een duidelijk overzicht van de informatie die je wilt onthouden en maakt het makkelijker om die informatie te delen en aan anderen uit te leggen;
• CX: mindmaps kunnen je helpen om een snel overzicht te krijgen van klantervaringen. Je kan bijvoorbeeld een mindmap gebruiken om inzicht te krijgen in wat een nieuwe klant moet doen om een account te maken. Jouw centrale idee is 'Account maken'. Bijbehorende informatie kan zaken omvatten die aangeven welke machtigingen moeten worden verleend om de app te gebruiken, inlogopties (kun je inloggen met Google of Facebook?) en het invoeren van creditcardgegevens. Deze informatie kan je helpen bij het analyseren hoe makkelijk of moeilijk het is om een nieuw gebruikersaccount te maken;
• Strategische planning: Mindmapping kan je helpen bij strategische planning doordat je de informatie die je verzamelt uit een beoordeling van eerdere prestaties visueel ordent, jouw visie en missieverklaringen ontwikkelt, doelstellingen en doelen in kaart brengt en actieplannen implementeert. Met een mindmap kan iedereen heel eenvoudig snel de informatie bekijken, verbanden begrijpen en weten wat er gedaan moet worden om de doelen te bereiken.

Welke soorten mindmaps zijn er?

Alle mindmaps lijken op elkaar en hebben dezelfde kenmerken. Hieronder volgen enkele populaire soorten mindmaps die vaak worden gebruikt in de zakenwereld en voor persoonlijke interesses.

Referentiemindmap

Referentiemindmaps, ook wel bibliotheekmindmaps genoemd, worden gebruikt om informatie in te delen volgens een systeem. Met een referentiemindmap verzamel je stukjes informatie uit verschillende bronnen. Vervolgens deel je ze vanuit het centrale idee in categorieën in, net als bij een boom. Deze maps zijn goed voor het opstellen van rapporten en het samenbrengen van informatie uit verschillende bronnen.

Een referentie-mindmap die is opgebouwd rond het centrale idee van softwarelicenties kan bijvoorbeeld vertakken naar bijbehorende informatie zoals 'aantal licenties in gebruik', 'aantal beschikbare licenties', 'software die is geïnstalleerd op clientcomputers', 'software die toegankelijk is vanuit de cloud', enzovoort. Hieronder een mindmap voorbeeld voor deze situatie:

Presentatiemindmaps

Als je aan presentaties denkt, dan denk je waarschijnlijk aan statische dia's met informatie die lineair, met veel tekst, wordt gepresenteerd (zoals met opsommingstekens). Elke dia staat op zichzelf en het is lastig om het grote plaatje met de verbanden tussen al deze informatie te zien.

Bij een presentatiemindmap ligt het centrale onderwerp op het begrip van de doelgroep. Je wilt ervoor zorgen dat teamleden en belanghebbenden het idee dat je presenteert begrijpen. Presentatiemindmaps geven het publiek een overzicht op hoofdlijnen van hoe alles in elkaar past.

Dit soort mindmaps is ideaal voor UX-designers die wat ze hebben geleerd van de interactie met gebruikers en onderzoek moeten delen. Designers kunnen deze bevindingen gebruiken als leidraad voor een beter interfaceproces. 

Planningmindmaps

Zoals de naam al aangeeft, worden deze mindmaps gebruikt om zaken als evenementen en projecten te plannen. De focus van deze mindmaps ligt op de uitkomst van het plan. 

Een mindmap kan bijvoorbeeld gaan over een aanstaande productrelease. De relationele informatie kan bestaan uit herhaalde doelen, testdoelen, planningsdata, releasecriteria, enz.  

Tips voor mindmappen

Behalve dat je een centraal idee hebt dat wordt omringd door vertakkingen met bijbehorende informatie, zijn er geen specifieke regels voor het maken van een mindmap. Maar je wilt wel dat jouw mindmaps gemakkelijk leesbaar zijn, zodat jij en andere mensen ze snel kunnen scannen –en de inhoud begrijpen.

Hier zijn een paar tips om te overwegen bij het maken van een mindmap:

• Gebruik verschillende kleuren: Kleuren helpen ons om snel associaties, patronen en categorieën te herkennen. Het gebruik van verschillende kleuren stimuleert ook de geest en maakt het gemakkelijker om informatie op te roepen;
• Gebruik eenvoudige trefwoorden of woordgroepen: Zet trefwoorden op regels, in hokjes of in cirkels om de structuur en stroom van informatie te versterken. Als je mindmaps met potlood en papier tekent, moet je er voor zorgen dat je trefwoorden en woordgroepen in blokletters noteert, zodat ze gemakkelijker te lezen zijn. Je kunt bijvoorbeeld hoofdletters gebruiken voor hoofdthema's en kleine letters voor subthema's, zodat de hiërarchie duidelijker wordt; 
• Gebruik mindmap software en sjablonen: Je kan een potlood en papier gebruiken om mindmaps te tekenen. Maar niet iedereen heeft een geweldig handschrift en jouw trefwoorden kunnen voor andere mensen moeilijk te lezen zijn. Lucidspark bevat talloze vormen, verbindingslijnen, kleuren, afbeeldingen, lettertypen en stijlen die je kan gebruiken om jouw mindmaps overzichtelijk, eenvoudig en gemakkelijk te begrijpen te maken. Sjablonen zorgen ervoor dat het mindmapproces sneller gaat omdat er al veel werk voor je is gedaan. Je hoeft alleen nog maar jouw eigen gegevens toe te voegen;
• Gebruik veel visuele aanwijzingen, zoals afbeeldingen en symbolen. Deze kunnen je helpen informatie beter te onthouden dan alleen woorden. Gebruik lijnen met verschillende lengtes, kleuren en diktes om het belang en de relaties te benadrukken wanneer je verschillende concepten en ideeën met elkaar verbindt en groepeert;
• Wees creatief: laat je fantasie en gedachten de vrije loop. Creatieve presentaties stimuleren de hersenen en helpen je om informatie te onthouden en vast te houden. Het is ook leuker om creatief en fantasierijk te zijn: daardoor wordt een potentieel saaie taak leuker en opwindender.

Het mooie van een mindmap maken is dat er geen goede of foute manier is. Zolang jouw hoofdidee maar centraal staat, maakt het niet uit hoe je de ondersteunende informatie eromheen rangschikt. Als het voor jou logisch is, zal het werken. Maar houd er rekening mee dat niet iedereen op dezelfde manier denkt als jij. Als je met meerdere mensen samenwerkt, is het misschien goed om een aantal basisregels op te stellen die voor iedereen gemakkelijk te begrijpen zijn.