Elke organisatie, ongeacht de sector of het type bedrijf, moet duurzaam voordeel kunnen behalen om te kunnen blijven gedijen (of zelfs alleen maar overleven) in een hypercompetitieve markt.

In een dynamische, commerciële omgeving is het moeilijk om de voortdurend veranderende smaak van consumenten of B2B-klanten te voorspellen. Bovendien weet je nooit wanneer er nieuwe concurrenten opduiken.

Dus waarom vastzitten aan een kortetermijnvoordeel? Met al die constante veranderingen in opkomende technologie, klantbehoeften en markttrends geeft een adaptive strategie je de vrijheid om je tactiek op elk moment aan te passen. 

Wat is een adaptive strategie?

In veel opzichten kan een adaptive strategie worden omschreven als het profiteren van kortstondige voordelen die standhouden totdat verandering in de omgeving om een nieuwe marketingaanpak vraagt. Adaptive strategieën zijn afhankelijk van en worden gekenmerkt door deze drie eigenschappen:

Gereedheid: dit is wanneer een bedrijf anticipeert op verschuivingen in de branche of veranderingen in de markt begint te voelen. Vijf jaar na de introductie van hun revolutionaire streamingdienst in 2007, begon Netflix zelf content te maken. En vergeet niet dat Netflix zich vóór streaming bezighield met het per post verzenden van dvd's. Dankzij hun adaptieve aanpak konden ze het hoofd bieden aan de komst van concurrerende diensten van studio's die ooit hun televisieprogramma's en films in licentie gaven aan Netflix.

Responsiviteit: flexibiliteit is de sleutel voor elke adaptive strategie. Terwijl de traditionele aanpak om een concurrentievoordeel te behouden vaak statisch en voorspelbaar is, berust een adaptieve strategie op snelle veranderingen. Dit vereist een gedecentraliseerd goedkeuringsproces waarmee verschillende teams binnen een organisatie onafhankelijk kunnen werken en snel kunnen reageren.

Veerkracht: variatie in strategie alleen is niet genoeg. Snel kunnen herstellen en schakelen is essentieel voor een adaptive strategie. Aan het begin van de coronapandemie beschikten veel retailers simpelweg niet over de middelen om een sluiting te overleven. Degenen die het uiteindelijk wel gered hebben, hebben een comeback gemaakt met thuisbezorging en andere oplossingen.

Extreem weer, stroomuitval, schaarste van grondstoffen en andere catastrofale gebeurtenissen tonen aan dat een adaptive strategie noodzakelijk is in de wereld van vandaag. Bij de introductie van een adaptieve benadering spelen visuals vaak een belangrijke rol.

Een adaptive strategie visualiseren

Het uitgangspunt van adaptive strategieën is continu experimenteren en in real time aanpassen. Maar er is ook een bepaalde mate van analyse en planning bij betrokken. Grafieken, diagrammen en andere visuals kunnen worden gebruikt om een adaptieve strategie te visualiseren en interpreteren.  

Adaptive planning

Het plannen van een adaptive strategie klinkt contra-intuïtief. Met visuals kun je een plan schetsen, beslissingen nemen over de toewijzing van middelen en de implementatie begeleiden, zodat je altijd wendbaar en responsief kunt blijven. 

In onze strategische planningssjabloon vind je vragen om je te helpen bij adaptieve strategieplanning en samenwerking binnen het team.

• Problemen/kansen om op te lossen: welke oplossingen zoeken we? Welke uitdagingen moeten worden overwonnen? Is er een kans waar je nu klaar voor bent (of die je moet nastreven om verder te komen)?
• Doelen en doelstellingen: welke doelen moeten worden bereikt om de geïdentificeerde problemen op te lossen? Wat is het belangrijkste doel waar iedereen zich op zou moeten concentreren?
• Capaciteiten: wat kunnen we nu doen om onze doelen te bereiken? Stellen onze capaciteiten ons in staat om onze doelstellingen te bereiken? Veranderen die capaciteiten binnenkort?
• Acties: welke acties zijn nodig om onze doelstellingen te bereiken? Welke personen of teams zijn verantwoordelijk voor de vereiste acties? Hoe bepalen we de prioriteit van acties?
• Initiatieven: aan welke initiatieven moeten we werken om onze acties uit te voeren? Welke initiatieven hebben volgens ons prioriteit? Moeten initiatieven goedgekeurd worden voordat we verder kunnen?

Met Lucidspark kun je het adaptive planningsproces snel, gemakkelijk en intuïtief herhalen. En als de omstandigheden, teamleden of prioriteiten veranderen, kun je je plannen daarop aanpassen. Hierdoor kan je altijd jouw strategie visualiseren, door deze te onderbouwen met visuals, al naar gelang de veranderingen in de markt.

Zichtbaarheid van voortgang via visual planning

Het plannen, samenstellen en lanceren van een adaptive strategie is alleen maar het begin. Zodra de adaptive strategie eenmaal is ingevoerd, is het belangrijk te begrijpen hoe deze zich verhoudt tot de oorspronkelijke doelstellingen. Hierbij zijn visuals zoals Gantt-charts handig.

Met een Gantt-chart als visueel hulpmiddel kun je bepalen hoe lang het duurt om een project te voltooien, inschatten wat je nodig hebt en bepalen welke taken het eerst moeten worden gedaan.

Ze zijn ook handig om andere dingen tijdens een project te regelen die tussen taken in moeten gebeuren. 

Ook met een adaptive strategie kunnen onbeheerste afhankelijkheden de uitvoering van taken belemmeren.

Duidelijke visualisatie van strategie en initiatieven

Niets visualiseert de combinatie van strategie en initiatieven zo goed als een productroadmap. Met een uitgebreide en flexibele productroadmap kun je de langetermijnstrategie en kortetermijnplannen voor je organisatie duidelijk uiteenzetten. Hierdoor zijn roadmaps ideaal voor een flexibele strategie.

Visuals zoals roadmaps spelen een veelzijdige rol bij een adaptieve benadering. Ze helpen ontwikkelingsteams bij het prioriteren van projecten en bepalen van releasedatums en bieden sales- en marketingteams een goede context om de verwachtingen van de klant te managen en boodschappen af te stemmen.

Als nauwkeurige visualisatie van een adaptive strategie moet een roadmap alle activiteiten bevatten die je van plan bent binnen een bepaald tijdsbestek uit te voeren. Hierbij is al het geplande werk in één oogopslag te zien. Maar bovenal zijn roadmaps niet statisch. Roadmaps zijn aanpasbaar, kunnen incrementele vooruitgang weergeven en kunnen zelfs toegespitst worden op verschillende doelgroepen. 

Risico's, aannames, problemen en afhankelijkheden

Het kan moeilijk zijn om alles gedaan te krijgen binnen de beperkte tijd van een sprint. Onderdeel van elke goede agile strategie is het ontwikkelingsteam kunnen informeren over risico's, aannames, problemen en afhankelijkheden en ervoor zorgen dat iedereen het verschil kent.

Met een visueel RAID-logboek kan een team op een effectieve, geordende manier voortdurend risico's, aannames, problemen en afhankelijkheden vastleggen gedurende de projectcyclus.

• Risico's: gebeurtenissen die nog niet hebben plaatsgevonden, maar die een negatieve impact zouden hebben. Een belangrijke partner in de supply chain kan bijvoorbeeld de prijs van een onderdeel verhogen of het onderdeel uit de markt nemen.
• Aannames: dingen waarvan je aanneemt dat ze zullen gebeuren en bijdragen aan het succes van een project, bijvoorbeeld het behouden van hetzelfde ontwikkelingsteam of het krijgen van een jaarlijkse budgetverhoging van 10%.
• Problemen: risico's die werkelijkheid zijn geworden en aangepakt moeten worden, zoals het annuleren van een contract door een klant of een vertraging van de releasedatum.
• Afhankelijkheden: andere projecten, triggers waar het project van afhangt of die afhankelijk zijn van de resultaten van het project, zoals het behalen van bepaalde omzetdoelen voordat aan een nieuwe release wordt gewerkt.

Een visueel RAID-logboek biedt een manier om snel en gemakkelijk op deze vier aandachtsgebieden te wijzen tijdens vergaderingen om de communicatie binnen de organisatie op gang te houden.   

Continue verbetering

Bij een adaptive strategie blijven visuals ook na de voltooiing van een project nuttig. Voor een adaptieve benadering van strategie is het nodig om potentiële leerpunten op een beknopte en efficiënte manier te kunnen ontcijferen en toe te passen op toekomstige projecten. Dat is de definitie van een adaptieve strategie.

Visueel kan dit streven naar continue verbetering uitgedrukt worden met een retrospective-sjabloon.

Hierin worden vier kritieke 'wat'-vragen gesteld die iedereen kan helpen beantwoorden:

• Wat hebben we goed gedaan? Vier overwinningen van je team, groot of klein.
• Wat hebben we geleerd? Wat zijn de takeaways? Hebben we iets onverwachts geleerd?
• Wat moeten we anders doen? Welke adaptieve aanpak had je achteraf gezien kunnen gebruiken?
• Wat begrijpen we niet? Maak een lijst met dingen die je nog niet hebt uitgezocht. 

Vanwege het samenwerkingsgerichte en open karakter van Lucidchart kan iedereen die bij het project betrokken is een bijdrage leveren aan het gesprek.

Voor toekomstgerichte bedrijven in het huidige competitieve landschap is het niet meer voldoende om innovatieve producten of revolutionaire nieuwe diensten te introduceren. Organisaties profiteren van een adaptieve benadering van customer engagement en productontwikkeling.